طراحی هندسی مسیر

راه و محیط اطراف آن به عنوان فاکتوری مهم در تعامل با انسان و وسیله نقلیه، همواره در جهت افزایش ایمنی و راحتی، مورد بررسی قرار گرفته است [۱]. انتخاب راه حلهای نوین و کاربردی طراحی هندسی راه برای تعیین گزینه‌های برتر در راستای کاهش هزینه های ساخت و تامین ایمنی و راحتی، از مهم‌ترین مسائل پروژهها به شمار می آید. با ارائه راهکارهای هندسی مناسب و دقیق میتوان باعث پیوستگی بین اعضای مختلف راه و بهبود ایمنی و کاهش ناهمگونی آن شد.

در طراحی هندسی راه ویژگیهای فیزیکی طرح همچون تعداد خطوط عبوری، عرض خطوط عبور، انواع میانه و عرض آن، شیبراه‌های ورودی و خروجی، شعاع مورد نیاز قوس‌ ها برای گردش وسیله نقلیه و تأمین مسافت مناسب دید توقف و سبقت، تعیین می‌گردد. همچنین با توجه به خصوصیات عملکردی و ابعادی انواع وسایل نقلیه، انتخاب خودروی طرح از پارامترهای تاثیرگذار در طراحی به شمار می‌رود [۳]. از دیگر عوامل تاثیر گذار در طراحی هندسی، انتخاب سرعت طرح می باشد که با توجه به سلسله مراتب عملکردی معبری که در آن طراحی هندسی صورت می پذیرد، مشخص می گردد.

چارچوب های طراحی هندسی مناسب در راههای شهری و برون شهری

• طراحی بر اساس روش های کنترل و مدیریت دسترسی به کمک علائم افقی و عمودی
•  طراحی بهینه جزایر و مسیربندی و کانالیزاسیون جهات حرکتی
• طراحی مناسب قوس‌ها و اختصاص خطوط گردشی مناسب در حرکات گردشی تقاطعات و تبادلات
• طراحی نیمرخ های طولی (قوس های قائم) و نیمرخ های عرضی و پلان مسیر (قوس‌های افقی)
• طراحی بر اساس نحوه شیب‌بندی و جمع‌آوری آب های سطحی
• طراحی هندسی میادین، تقاطعات، تبادلات و دوربرگردان‌ها بر اساس ضوابط مربوطه
• طراحی با در نظر گرفتن تسهیلات در معابر شهری (دوچرخه، عابرین پیاده، خطوط ویژه حمل‌ونقل همگانی)
• طراحی بر اساس وضعیت روسازی و روشنایی مسیر
• طراحی بر اساس میدان دید رانندگان جهت تأمین ایمنی و افزایش ظرفیت عملکردی راه [۴]

اهداف ناشی از ارائه طرح هندسی

• افزایش ایمنی وسایل نقلیه و عابران پیاده
• آرام سازی جریان ترافیک
• کاهش تراکم ترافیک و روان سازی جریان تردد

سوابق مهندسین مشاور آتیه ساز شرق در حوزه طراحی هندسی راه های شهری و برون شهری

• طراحی هندسی ورودی‌های مجموعه برج میلاد (۱۴۰۰)
• طراحی هندسی دسترسی از آزادراه و جاده قدیم قم به منطقه ویژه اقتصادی ری (۱۳۹۹)
• طراحی هندسی بیش از ۲۰ نقطه از شهر اسلامشهر (۱۳۹۸-۱۳۹۹)
• طراحی هندسی بیش از ۱۰ نقطه از شهر شاهرود (۱۳۹۷)
• طراحی‌هندسی شبکه معابر بزرگراهی تهران درخواست سازمان مشاور فنی  (۱۳۹۷)
• طراحی در هفده منطقه از مناطق شهرداری تهران (از سال ۱۳۸۴ تاکنون)
• ارائه طرح تقاطع غیر همسطح میدان توحید (تهران)
• ارائه طرح تعریض بزرگراه آیت الله سعیدی (تهران)
• ارائه طرح دسترسی به بوستان جدیدالاحداث بوستان ولایت (تهران)
• ارائه طرح تکمیل تقاطع غیر همسطح بزرگراههای شهید همت و شهید اشرفی اصفهانی (تهران)
• مجری پروژه اصلاح هندسی تقاطعات شهر تهران در مناطق ۱، ۳، ۷، ۸، ۹، ۱۰، ۱۲، ۱۳، ۱۴، ۱۵ و ۱۶ شهر تهران (۱۳۸۲ تا ۱۳۸۶)
• طراحی هندسی معابر شهری در پهنه مرکزی شهر تهران شامل مناطق ۶، ۷، ۱۱ و ۱۲ (۱۳۹۳ تا ۱۳۹۶)
• ارائه طرح اصلاح هندسی در صدها نقطه کشور در قالب قراردادهای ساماندهی حمل و نقل و ترافیک
• شناسایی و بررسی معیارها و ضوابط هندسی دوربرگردان‌های شهری (U-Turn)

• منابع و مراجع

1. راهسازی، دکتر حمید بهبهانی، مرکز نشر دانشگاهی، تهران،۱۳۶۹
2. Praveen Vayalamkuzhi, Veeraragavan Amirthalingam. “Influence of geometric design characteristics on safety under heterogeneous traffic flow” ACT, Report No 16 may 2014.
3. آیین نامه طراحی هندسی راه های ایران، نشریه ۴۱۵، معاونت نظارت راهبردی، ۱۳۹۱٫
4. تقاطعات همسطح شهری (مبانی فنی)، نشریه ۱۴۵-۱، معاونت امور فنی و تدوین معیارها، ۱۳۷۶٫

طراحی هندسی

مهندسین مشاور آتیه ساز شرق