مطالعات توجیهی امکان سنجی حمل و نقل ریلی همدان

حمل و نقل ریلی همدان

موضوع: مطالعات توجیهی امکانسنجی حمل‌ونقل ریلی شهر همدان

کارفرما: معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری همدان

سال انجام: ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰

خلاصه پروژه:

افزایش مطلوبیت حمل‌ونقل همگانی از طریق توسعه خطوط سامانه‌های آن یکی از راهکارهای مؤثر رفع مشکلات ترافیکی است. مطالعه حاضر بر امکان‌سنجی پیاده‌سازی حمل‌ونقل ریلی شهر همدان به عنوان یک شیوه جدید حمل‌ونقل همگانی در این شهر متمرکز می‌باشد. سیستم قطار شهری به عنوان یک سیستم خدمات حمل‌ونقل مهم و تأثیرگذار شناخته شده و ‏راندمان کاری آن بر سایر مناسبات اجتماعی – اقتصادی شهر نیز تأثیر گذار بوده که می‌تواند ارتقای کیفیت زندگی شهر نشینی را به همراه داشته باشد.

در این مطالعه، کریدورهای پرتقاضا در شهر معرفی شده و با انجام مطالعات ترافیک، کریدور منتخب جهت اجرای سامانه ریلی پیشنهاد می‌شود. طبق بررسی‌ها ۳ کریدور در این مطالعه به عنوان کریدورهای پرتقاضا شناسایی گردیده است. بر اساس نتایج مطالعات، کریدور میدان بیمه-میدان معلم (واقع در شهرک فرهنگیان) به عنوان کریدور منتخب جهت اجرای سامانه ریلی از نوع تراموا در شهر همدان انتخاب شده است. با توجه به آنکه ارزیابی‌های ترافیکی انجام شده در مطالعات حاضر بر مبنای مطالعات جامع حمل‌ونقل و ترافیک مصوب شهر همدان برای افق ۱۴۰۵ می‌باشد، در غالب بخش‌های مطالعات سعی گردیده تا بررسی‌ها و تحلیل‌ها علاوه بر کریدور منتخب ریلی برای دو کریدور دیگر نیز انجام شود. بدین ترتیب در صورت افزایش تقاضا در این دو کریدور در افق‌های زمانی پس از افق مطالعات حاضر و لزوم بکارگیری سامانه ریلی، مستندات مرتبط با طرح تدوین شده و در دست باشند.

در ادامه این مطالعات، ضمن معرفی و بررسی شاخص‌های مختلف، حوزه نفوذ و گستره مکانی ایستگاه‌ها تعیین شده و گستره کریدور از منظر مطالعات ترافیک بررسی می‌شود. در گام بعدی مطالعات شهری صورت می‌پذیرد. سپس بر اساس نتایج مطالعات ترافیک، مسیر و موقعیت ایستگاه‌ها و مطالعات ناوگان ارائه می‌شود. در این بخش ضمن ارزیابی سامانه‌های مختلف، انواع مختلف سامانه تراموا معرفی گردیده است. سپس مطالعات بهره‌برداری ارائه شده که در آن سرفاصله اولیه ناوگان بررسی شده و نوع ایستگاه متناسب با شرایط طرح پیشنهاد می‌شود. در این بخش بر اساس آمار مسافرین سوار و پیاده شده، ظرفیت ایستگاه‌ها تعیین و طرح اولیه آن‌ها ارائه گشته است. در ادامه نیز انواع روسازی قابل استفاده در طرح معرفی شده و روسازی پیشنهادی ارائه می‌گردد. در نهایت موقعیت اولیه فضای دپو در خط ریلی نیز معرفی می‌شود.

در گام بعدی این مطالعات، مسیر خط ریلی از منظر مطالعات هندسی مورد بررسی قرار گرفته و ضمن ارائه مقاطع پیشنهادی عبور سامانه تراموا از معابر شبکه، طرح اولیه پلان مسیر (در سطح فاز صفر) ارائه می‌شود. در بخش‌های دیگری، مطالعات زیست محیطی و مطالعات پدافند غیرعامل مرتبط با طرح پیشنهادی انجام میگردد. در گام بعدی مطالعات اجتماعی انجام شده است. در این بخش، اثرات اجتماعی احداث سامانه ریلی در شهر همدان مورد بررسی قرار می‌گیرد. نتایج نشان می‌دهند که اجرای طرح اثرات مثبتی در این حوزه خواهد داشت. پس از مطالعات اجتماعی، مطالعات اقتصادی و مالی بر اساس چارچوب‌های تخصصی مربوطه ارائه شده است. نتایج عددی تحلیل اقتصادی، توجیه‌ پذیر بودن طرح (اجرای خط ریلی در کریدور میدان بیمه-میدان معلم) را نشان می‌دهد. مطالعات مالی نیز نشان می‌دهند علیرغم غیر قابل توجیه بودن طرح از منظر مالی، درآمدهای طرح قابلیت پوشش هزینه‌های دوره طرح را خواهند داشت.

این موضوع از منظر بهره‌برداری بسیار حائز اهمیت بوده و مثبت ارزیابی می‌شود. در نهایت، شبیه‌ سازی خردنگر گزینه‌های مختلف مرتبط با مطالعات ترافیک ارائه شده و وضعیت خط ریلی بر اساس نتایج شبیه‌ سازی خردنگر ارزیابی می‌گردد. مقایسه نتایج خرد نگر با نتایج مدل‌سازی کلان‌نگر حاکی از تحقق‌پذیر بودن طرح است.

در انتهای این مطالعات، مشخصات گزینه برتر در مقیاس مطالعات تدقیق می‌شود. در این بخش ضمن ارائه مشخصات فنی و ضوابط کلی طراحی ناوگان بر اساس شرایط طرح پیشنهادی، سرفاصله زمانی اعزام قطار در ساعات اوج و غیر اوج تعیین می‌گردد.

محل پروژه: شهر همدان

حمل و نقل ریلی همدان حمل و نقل ریلی همدان حمل و نقل ریلی همدان حمل و نقل ریلی همدان حمل و نقل ریلی همدان