مطالعات جامع حمل و نقل و ترافیک

با توجه به ازدحام و افزایش تراکم ترافیک، مطالعات جامع حمل و نقل و ترافیک بیش از دو دهه است که در شهرهای کشور در حال انجام می‌باشد. اغلب مراکز استان‌ها، مطالعات جامع حمل و نقل را به پایان رسانیده و یا در حال انجام هستند و تعدادی از شهرهای غیر از مرکز استان نیز این مطالعات را انجام داده‌اند. با استفاده از این مطالعات، برنامه‌ریزی‌های مربوط به حمل و نقل و ترافیک یک شهر در افق‌های زمانی مختلف شامل کوتاه‌مدت (۵ ساله)، میانمدت (۱۰ ساله) و بلندمدت (۱۵ تا ۲۰ ساله) با توجه به تغییرات پارامترهای اقتصادی- اجتماعی آن در طول زمان صورت می‌پذیرد. در این مطالعات با برداشت اطلاعات مربوط به عرضه و تقاضا سعی می‌شود، با استفاده از نرم‌افزارهای کلان نگر (Macro-simulation)، وضعیت ترافیکی شهر در سال پایه مدل‌سازی گردد.

اطلاعات عرضه مهم و مورد نیاز در این مطالعات شامل موارد زیر می‌باشند:

مشخصات فیزیکی شبکه معابر
مشخصات سامانه حمل و نقل همگانی
اطلاعات مربوط به پارکینگ ها
مشخصات مربوط به کنترل تقاطعات

مطالعات جامع حمل و نقل طیف وسیعی از اطلاعات تقاضا را در بر می‌گیرد که شامل موارد ذیل می‌باشند:

آمارگیری مبدأ- مقصد سفرهای خانوارهای ساکن شهر
آمارگیری مبدأ- مقصد سفر های مکان‌های خاص
آمارگیری مبدأ- مقصد سفرهای دروازه‌ای
آمارگیری مبدأ- مقصد سفرها در پایانه‌های مسافری برون‌شهری
آمارگیری شمارش حجم تردد خودرو ها و تعداد سرنشین (شامل خطوط برش، کمان های منفرد و دروازه ای)
آمارگیری زمان سفر

در این مطالعات مدل‌هایی برای پیش‌بینی متغیرهایی شامل جمعیت، اشتغال، مالکیت خودرو، درآمد و کاربری زمین برای افق طرح ساخته شده و مدل‌های چهار مرحله‌ای تقاضای سفر (شامل تولید و جذب سفر، توزیع سفر و تفکیک سفر) کالیبره می‌گردد. در ادامه تقاضای سفر برآورد شده برای افق‌های زمانی مختلف بر روی شبکه معابر پایه بارگذاری شده و شاخص های ترافیکی مختلف مورد تحلیل قرار خواهند گرفت. در نهایت راهبردها و راهکارهای مختلف به منظور بهبود وضعیت ترافیک ارائه شده و سند چشم‌انداز توسعه حمل و نقل شهر در افق‌های زمانی مختلف تدوین می‌گردد.

جهت اثرپذیری و دستیابی به اهداف مدنظر در مطالعات جامع حمل و نقل، در نشریه شماره ۳۱۴ سازمان برنامه و بودجه کشور، شهرها بر اساس جمعیت به ۴ دسته تقسیم شده‌اند و برای هر دسته شرح خدماتی متناسب با جمعیت آن‌ها تهیه گشته است. بر اساس این نشریه، شهرهای با جمعیت بیش از یک میلیون نفر در گروه «الف»، شهرهای با جمعیت ۵۰۰ هزار تا یک میلیون نفر و مراکز استان‌ها در گروه «ب»، شهرهای ۱۰۰ تا ۵۰۰ هزار نفر در گروه «ج» و شهرهای ۵۰ تا ۱۰۰ هزار نفر در گروه «د» قرار می‌گیرند [۱].

اهداف مطالعات جامع حمل و نقل و ترافیک
پیشنهاد گزینه های شبکه معابر
پیشنهاد گزینه های حمل و نقل همگانی یکپارچه
پیشنهاد گزینه های مدیریت تقاضای سفر
پیشنهاد گزینه های حمل و نقل غیر موتوری
تدوین راهبردهای بهبود تردد کم توانان و توان یابان
تدوین راهبردهای بهبود ایمنی تردد و کاهش تصادفات
تدوین راهبردهای توسعه حمل و نقل همگانی و حمل و نقل شخصی
تدوین راهبردهای توسعه خدمات حمل و نقل هوشمند
تدوین راهبردهای ارتقای فرهنگ و آموزش در حمل و نقل
تدوین راهبردهای بهبود مسائل زیست محیطی مرتبط با حمل و نقل
تدوین راهبردهای پدافند غیر عامل

سوابق مهندسین مشاور آتیه ساز شرق در حوزه مطالعات جامع حمل و نقل:

مطالعات جامع حمل‌و‌نقل و ترافیک مجموعه شهری قزوین
مطالعات جامع حمل‌و‌نقل و ترافیک اسلامشهر